ΚΚΕ

Η Επιτροπή στην απάντησή της ουσιαστικά αποποιείται κάθε ευθύνη για την προστασία δεκάδων χιλιάδων δανειοληπτών και των κληρονόμων τους, σε ελβετικό φράγκο, παραπέμποντας την ευθύνη στα κράτη μέλη και τα εθνικά δικαστήρια, ενώ υπερασπίζεται το καθεστώς των καταχρηστικών όρων των τραπεζικών συμβάσεων. Η Επιτροπή κάνει αναφορά στην Οδηγία 2014/17/ΕΕ «σχετικά με τις συμβάσεις ενυπόθηκης πίστης» για την προστασία δανειοληπτών σε ξένο νόμισμα, τη στιγμή που γνωρίζει πολύ καλά ότι η εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας ισχύει μόνο για τις συμβάσεις που συνήφθησαν από την 21η Μαρτίου 2016, και ως εκ τούτου δεν εφαρμόζεται στους δανειολήπτες ελβετικού φράγκου. Έτσι, επιχειρείται να συγκαλυφθούν οι ευθύνες της ίδιας της ΕΕ, των τραπεζών, των κορακιών-funds, όλων των ελληνικών κυβερνήσεων διαδοχικά, που έχουν αφήσει απροστάτευτους χιλιάδες εργαζόμενους, αυτοαπασχολούμενους και μικροεπαγγελματίες, εκτεθειμένους στον συναλλαγματικό κίνδυνο και στις κατασχέσεις, νομοθετώντας παράλληλα fast track διαδικασίες πλειστηριασμών πρώτων κατοικιών. Ήδη περί τα 1,5 δισ. ευρώ έχουν τιτλοποιηθεί και έχουν περάσει στα χέρια των servicers.

Μάλιστα, η νέα δήθεν ρύθμιση που θα φέρει η κυβέρνηση της ΝΔ, αντίθετη στα αιτήματα των δανειοληπτών, ορίζει κλιμακωτό και ελεγχόμενο «κούρεμα», δεν υπολογίζει τα ποσά που ήδη έχουν κατατεθεί ή το ότι τα δάνεια έχουν αυξηθεί περίπου 70% της αρχικής αξίας τους και η εισοδηματική κατάσταση των δανειοληπτών έχει επιδεινωθεί εξαιτίας των αντιλαϊκών πολιτικών και μνημονίων των τελευταίων χρόνων.

Η μόνη ρεαλιστική και φιλολαϊκή προοπτική βρίσκεται στη σύγκρουση με την πολιτική της ΕΕ, τις κατευθύνσεις και Οδηγίες της, που όλες οι κυβερνήσεις, όπως και η σημερινή της ΝΔ στηρίζουν, συνδιαμορφώνουν και υλοποιούν, και τα άλλα κόμματα εξωραΐζουν, καλλιεργώντας κάλπικες προσδοκίες. Το ΚΚΕ θα συνεχίσει να διεκδικεί την πλήρη προστασία των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο και την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων τους. Χρειάζεται εδώ και τώρα να γίνει επανυπολογισμός των δανείων με βάση την αρχική ισοτιμία εκταμίευσης, επιστροφή των υπερκαταβολών και να σταματήσει άμεσα κάθε πράξη αναγκαστική εκτέλεσης και πλειστηριασμού λαϊκής περιουσίας.

Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ και η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

«Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001484/2025

Δεκαπέντε χρόνια τώρα, η κατάσταση για 70 000 δανειολήπτες ελβετικού φράγκου έχει γίνει ασφυκτική. Με την αλλαγή ισοτιμίας, τα χρέη δανειοληπτών σχεδόν διπλασιάστηκαν, την ίδια στιγμή που με τα ευρωενωσιακά μνημόνια που υλοποίησαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ το εισόδημά τους συρρικνώθηκε. Το ευρωενωσιακό πλαίσιο και οι νόμοι όλων των κυβερνήσεων έχουν αφήσει εκτεθειμένους τους καταχρεωμένους δανειολήπτες. Οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου, με βάση και σχετικές οδηγίες της ΕΕ (όπως η οδηγία 2014/65/ΕΕ για τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, η Οδηγία (ΕΕ) 2167/2021 για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τους servicers και η Οδηγία (ΕΕ) 2024/2811 για τις δημόσιες κεφαλαιαγορές), δεν τους προστατεύουν.

Πώς τοποθετείται η Επιτροπή σχετικά με το αίτημα να υπάρξει άμεσα ρύθμιση για τους εν λόγω δανειολήπτες έτσι ώστε:

α) η αξία των δανείων σε ελβετικό φράγκο να επανυπολογίζεται με βάση την αρχική ισοτιμία εκταμίευσης του δανείου και από το ποσό που θα προκύψει από τον επανυπολογισμό να αφαιρούνται ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί για την έως τώρα εξόφληση του δανείου, καθώς και όποιο ποσό προκύπτει από ενδεχόμενη κεφαλαιοποίηση τόκων.

β) σε περίπτωση που το σύνολο των ήδη καταβεβλημένων ποσών υπερβαίνει το ποσό της οφειλής που προκύπτει από τον νέο υπολογισμό του δανείου, το ποσό να επιστρέφεται στον οφειλέτη από τις τράπεζες ή τα funds που μεταβιβάστηκαν.

γ) να σταματήσει οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης πλειστηριασμού ή άλλου αναγκαστικού μέτρου από μέρους πιστωτικών ιδρυμάτων και funds σε βάρος δανειοληπτών ή εγγυητών αυτών των δανείων.

Απάντηση της κ. Albuquerque εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Τα κράτη μέλη έχουν την πρωταρχική ευθύνη να παρακολουθούν την εφαρμογή των σχετικών νομικών διατάξεων και να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την επιβολή της νομοθεσίας. Στο πλαίσιο του ρόλου της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών, η Επιτροπή παρακολουθεί την κατάσταση και μπορεί να αποφασίσει να λάβει κατάλληλα μέτρα. Η Οδηγία 2014/17/ΕΕ[1] σχετικά με τις συμβάσεις ενυπόθηκης πίστης θέσπισε ειδικούς κανόνες για την προστασία των καταναλωτών όταν η πίστωση εκφράζεται σε ξένο νόμισμα (π.χ. εξηγήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις για τους καταναλωτές, δικαίωμα μετατροπής της σύμβασης πίστωσης σε εναλλακτικό νόμισμα ή άλλες ισχύουσες ρυθμίσεις για τον περιορισμό του συναλλαγματικού κινδύνου). Η οδηγία εφαρμόζεται μόνο στις συμβάσεις ενυπόθηκης πίστης που συνάπτονται από την 21η Μαρτίου 2016 και μετά.

Η Οδηγία 93/13/ΕΟΚ[2] σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι ρήτρες σε όλες τις συμβάσεις που συνάπτονται με καταναλωτές είναι δίκαιες και κατανοητές και ότι οι καταναλωτές δεν δεσμεύονται από καταχρηστικές συμβατικές ρήτρες.

Η Επιτροπή δεν παρεμβαίνει στις συμβατικές συμφωνίες μεταξύ δανειστών και δανειοληπτών. Σε περίπτωση νομικών διαφορών, εναπόκειται στις ελληνικές αρχές και στα ελληνικά δικαστήρια να αξιολογήσουν, με βάση τις περιστάσεις κάθε υπόθεσης, κατά πόσον οι ελληνικές τράπεζες συμμορφώθηκαν με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον δίκαιο χαρακτήρα και τη διαφάνεια των συμβατικών ρητρών, όπως η έκθεση του δανειολήπτη σε συναλλαγματικό κίνδυνο[3].